جراحی تعویض مفاصل لگن نوعی از آرتروپلاستی مفصل ران است که شامل برداشتن مفصل لگن آسیب دیده و غضروف اطراف آن و جایگزینی آن با پروتز است که از مواد زیست سازگار ساخته شده است. حال آن که زمانی که آسیب شدید ناشی از آرتروز یا جراحت وارده به لگن ، انجام فعالیت های روزمره را سخت و مشکل کرده باشد ، باید جراحی تعویض کامل مفاصل لگن انجام پذیرد. توجه داشته باشید که انواع مختلفی از مفصل مصنوعی وجود دارد و دکتر ارتوپد ، بسته به شرایط بیمار ، مناسب ترین نوع را برای وی انتخاب می کند.در صورت ابتلا به هر نوع از بیماری از ارتوپدی می توانید به بهترین متخصص ارتوپد تهران ، دکتر محمد ابراهیم طاهریان مراجعه کنید.
این جراحی با هدف کاهش درد در حین بازیابی حس عملکرد طبیعی در مفصل لگن صورت می پذیرد ؛ چرا که پروتز مفصل لگن ، درد را کاهش داده و عملکرد ران و لگن را بهبود می بخشد. لذا می توان گفت جراحی تعویض مفصل لگن با جایگزینی پروتز مصنوعی ، به شما این امکان را می دهد که بدون درد حرکت کرده و کارهایی که قبلا می توانستید انجام دهید را مجددا از سر بگیرید.
جراحی تعویض مفاصل لگن برای چه افرادی تجویز می گردد ؟
به طور کلی عمدتا عمل تعویض مفاصل لگن یا در واقع آرتروپلاستی لگن ، به افراد مبتلا به بیماری های ذیل توصیه می شود :
- در بیماران مبتلا به آرتروز شدید ران ( التهاب مفاصل ) که با درد زیاد در این ناحیه و نیز مشکل در راه رفتن مواجه هستند.
- در افرادی که دچار استئوآرتریت یا آماس مفصلی ( شایع ترین نوع ساییدگی و التهاب مفصل ران ) هستند.
- در اشخاصی که دچار شکستگی مفصل قسمت بالایی استخوان ران ( سر استخوان ران ) شده اند.
البته باید خاطر نشان نمود که به طور کلی از آن جا که جراحی تعویض مفاصل لگن ، با نگرانی ها و خطرات خاص خود همراه است ، سعی بهترین جراح ارتوپد تهران بر آن است که حتی المقدور از گزینه های درمانی دیگری به جای جراحی مفصل و جایگزینی پروتز مصنوعی استفاده نماید. توجه داشته باشید که احتمال شکستگی سر استخوان ران ، با افزایش سن تشدید می گردد. تا جایی که افراد میانسال به ویژه افراد بالای 85 سال ، به دلیل تغییر در ساختار استخوان و سلامت کلی ، بیش از دیگر افراد در معرض شکستگی سر استخوان ران قرار دارند.
جراحی تعویض مفصل لگن و ران
جراحی تعویض مفاصل لگن و ران ، عمل بسیار موفقی است که در آن قسمت هایی از مفصل ران با پروتز جایگزین می شود و شامل برداشتن و تعویض قسمت هایی از لگن و استخوان ران است که مفصل ران را تشکیل می دهند. این جراحی در درجه اول برای تسکین درد و سفتی مفصل ران انجام می شود. همچنین بعضی اوقات برای درمان آسیب هایی مانند شکستگی یا رشد نامناسب مفصل ران و برای سایر موارد نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
چگونه می توان فهمید به تعویض مفاصل ران و لگن نیاز دارید ؟
- اگر علائم آرتروز را دارید ، باید جایگزینی مفصل ران را در نظر بگیرید.
- سفتی لگن که حرکت را محدود و راه رفتن را دشوار می کند.
- درد شدید لگن که با دارو برطرف نمی شود و باعث اختلال در کار ، خواب یا فعالیت روزمره می شود.
انواع مختلف جراحی تعویض مفصل لگن
- تعویض کامل مفصل ران
- تعویض قسمت سر مفصل ران
روش های جراحی تعویض مفاصل لگن
این جراحی به دو روش عمده برای تعویض مفصل لگن انجام می شود :
- روش خلفی : رایج ترین روش برای تعویض مفصل لگن می باشد.
- روش قدامی : این روش از جراحی تعویض مفصل لگن ، گاهی اوقات “جایگزینی مفصل ران عضله ای” نامیده می شود.
برای شروع عمل ، جراح تعویض مفاصل لگن در تهران برش هایی را در قسمت پشت ( خلفی ) یا جلو ( قدامی ) ران ایجاد می کند. هر دو روش تسکین درد و بهبود پیاده روی و حرکت در طی هفته های جراحی را ارائه می دهد.
چگونه برای جراحی تعویض مفصل لگن آماده شوم ؟
اقدامات خاصی وجود دارد که بیماران می توانند قبل و بعد از جراحی برای زمان بهبودی و نتایج بهتر انجام دهند. مهم است که از دستورالعمل ها و راهنمایی های ارائه شده توسط بهترین جراح ارتوپدی تهران ، تیم پزشکی و متخصص توانبخشی استفاده کنید. برخی از کارهای خاص تقریبا در همه افراد اعمال می شود ( مانند نصب صندلی توالت فرنگی ) و سایر موارد که به شرایط خاص شما بستگی دارد.
- اگر اضافه وزن دارید ، پزشک توصیه کند قبل از جراحی تعویض مفاصل لگن ، وزن خود را کم کنید. کاهش وزن می تواند به پیشگیری از بروز عوارض مانند عفونت کمک کند.
- سیگار را ترک کنید ؛ زیرا مصرف نیکوتین بر جریان خون تأثیر می گذارد و می تواند بهبودی شما را مختل کند. جراح ممکن است نکات مربوط به ترک سیگار را به شما ارائه دهد یا شما را به یک متخصص پزشکی ارجاع دهد تا به ترک سیگار کمک کند.
- برخی تمرینات برای کشش و تقویت عضلات اطراف مفصل ران ، می تواند به بهبودی بعد از جراحی کمک کند.
- چند هفته پس از جراحی قادر به رانندگی نخواهید بود ، مدت زمان دقیق آن بستگی به مدت مصرف داروی مسکن و زمان بازگشت کامل قدرت جسمانی شما دارد ؛ لذا هماهنگ کنید دوست یا یکی از اعضای خانواده شما را همراهی کند.
- مصرف داروهای رقیق کننده خون ، مانند آسپیرین یا وارفارین را چند هفته قبل از جراحی تعویض مفاصل لگن قطع کنید.
- آیا می توان تعویض مفصل لگن را به صورت سرپایی انجام داد ؟
بیشتر بیماران یک یا دو شب پس از جراحی در بیمارستان می مانند. برخی از بیماران ممکن است بتوانند در همان روز بصورت سرپایی جراحی تعویض مفصل ران را انجام دهند و به خانه برگردند.
مراقبت های بعد از جراحی تعویض مفاصل لگن
- زمانی که در بیمارستان بستری هستید ، یک فیزیوتراپیست برای انجام تمرینات و حرکات خاص با شما کار خواهد کرد.
- شرکت در فیزیوتراپی پس از جراحی تعویض مفصل ران به بهبود جریان خون و تقویت عضلات کمک می کند. همچنین به شما کمک می کند تا آسوده خاطر حرکت کنید.
- با کمک واکر یا عصا در مسافت های کوتاه قدم بزنید.
- فیزیوتراپیست به شما کمک می کند تا تمرینات تقویت و دامنه حرکتی خاصی را در رختخواب انجام دهید.
- بعد از عمل جراحی تعویض مفاصل لگن ، قبل از ترک بیمارستان ، یک فیزیوتراپیست دستورالعمل هایی را درباره تمرینات روزانه برای انجام در خانه به شما ارائه می دهد.
پیش از ترک بیمارستان ، بهترین دکتر ارتوپد تهران نیز با شما کار خواهد کرد تا روش های تغییر یافته انجام کارهای روزمره را بیاموزید و تمرین کنید از جمله :
- دوش گرفتن
- خوابیدن و بلند شدن از رختخواب
- نحوه استفاده از سرویس بهداشتی بعد از جراحی تعویض مفاصل لگن
- خم شدن برای پوشیدن جوراب و کفش
- سوار شدن و پیاده شدن از خودرو
- حمل وسایل مانند غذا و نوشیدنی در خانه هنگام استفاده از عصا یا واکر
جراحی تعویض مفصل کامل لگن توسط دکتر طاهریان ، بهترین جراح ارتوپدی تهران
عوارض جراحی تعویض مفاصل لگن
عموما تمام جراحی های درمانی عوارض احتمالی را در پی دارند که هر بیمار باید نسبت به آن آگاه باشد. در خصوص عمل تعویض مفاصل لگن نیز باید بگوییم که عارضه هایی ممکن است بعد از آن نمود یابند. البته جهت پیشگیری و رفع این عوارض احتمالی از سوی بهترین جراح و متخصص ارتوپد تهران راهکارهایی ارائه می شوند :
تشکیل لخته خون : بعد از این عمل ، لخته های خونی در عروق پا تشکیل می شوند که در برخی موارد ممکن است حرکت آن لخته به سمت ریه و قلب خطرناک باشد. استفاده از داروهای رقیق کننده خون در رفع این مسئله تاثیر گذار است.
عفونت : در محل برش های جراحی و بافت های اطراف محل قرارگیری مفصل جدید ، احتمال دارد که عفونت وقوع یابد. در اکثر اوقات برای جلوگیری از وقوع این مسئله و درمان آن از داروهای آنتی بیوتیک استفاده می شود. اما اصولا عفونت هایی که در بافت های عمیق تر نمود یافته اند باید با انجام جراحی تخلیه شوند.
شکستگی : احتمال دارد طی جراحی تعویض مفاصل لگن ، بخش سالم مفصل لگن آسیب ببیند یا به عبارتی شکسته شود. اگر این صدمه جزئی باشد ، پس از جراحی به مرور بهبود پیدا می کند اما اگر در سطح گسترده تری رخ دهد برای نگهداری آن به سیم ، ابزارهای پیچ مانند ( فیکسچر) ، صفحات فلزی یا گرافت استخوانی نیاز است.
جا به جایی مفصل جدید : قرار گیری بدن در برخی از حالت ها ممکن است منجر شود به در رفتگی یا همان جا به جا شدن مفصل. احتمال بروز این مورد در ماه های اولیه بعد از جراحی بیشتر است. به کمک بریس ها می توان مفصل را در محل جدید خود نگهداشت.
نتیجه جراحی تعویض مفاصل لگن
مدت زمان ریکاوری برای هر بیمار متفاوت است اما اکثر با گذشت 3 ماه از جراحی به بهبودی مطلوبی دست پیدا می کنند. پیشرفت و بهبود دامنه حرکتی همچنان تا یکسال بعد از عمل نیز ادامه دارد. بعد از پایان دوره ریکاوری شما متوجه کاهش دردی که از آسیب دیدگی مفاصل ناشی شد بود ، می شوید. همچنین حرکت دادن آن ناحیه در جهات مختلف نیز برای تان امکان پذیر خواهد بود. به یاد داشته باشید بعد از جراحی تعویض مفاصل لگن که فعالیت های ورزشی مثل دویدن یا پرداختن به بسکتبال می تواند فشار زیادی را به مفصل مصنوعی وارد سازد به همین خاطر بهتر است به این موارد نپردازید. اما انجام ورزش های دیگر مثل شنا ، دوچرخه سواری و گلف که فشار کمتری را ایجاد می کنند بلا مانع است.
عوامل شایعی که منجر به درد لگن می شوند :
از جمله این موارد که منجر به جراحی تعویض مفاصل لگن می شوند می توان به ورم مفاصل ، روماتیسم و آرتروز اشاره کرد. در ادامه به شکل مختصری این بیماری ها را شرح داده ایم :
- روماتیسم : یکی از بیماری های خود ایمنی می باشد که در آن ، غشا زلالی ملتهب و ضخیم می شود. این التهاب مزمن می تواند به غضروف آسیب بزند و به درد و سفتی منجر شود. روماتسیم مفصلی از شایع ترین بیماری هایی است که می تواند باعث شود فرد به جراحی تعویض مفاصل لگن نیاز پیدا نماید.
- آرتروز پست تروماتیک : این مشکل در نتیجه ضربه یا شکستگی در لگن رخ می دهد. امکان دارد غضروف آسیب ببیند و به مرور زمان ، درد و خشکی در این استخوان رخ دهد.
- استخوان میری ( استئونکروز ) : آسیب به لگن ، مثل در رفتن استخوان یا شکستگی آن می تواند خونرسانی را به استخوان ران محدود نماید. این عارضه استئونکروز نام دارد. کمبود خون می تواند موجب فروپاشی سطح استخوان شود و در نتیجه به جراحی تعویض مفصل نیاز باشد. این معضل در اثر برخی بیماری ها نیز رخ می دهد.
- بیماری های لگن در زمان کودکی : برخی نوزادان و کودکان به مشکلات مربوط به لگن مبتلا می شوند. با اینکه این معضلات در همان کودکی به سادگی درمان می شوند ، اما باز هم احتمال دارد در بزرگسالی منجر به آرتروز و جراحی تعویض مفاصل لگن شود. این اتفاق زمانی میافتد که استخوان به صورت عادی رشد نکند و سطوح مفصل ها تحت تاثیر قرار بگیرند.
تشخیص مشکل
متخصص برای تشخیص این مشکل ، موارد زیادی را در نظر می گیرد :
- سابقه پزشکی : پزشک سوالاتی را در مورد میزان درد و تاثیر آن روی توانایی شما در انجام کارها می پرسد و همچنین مدارک پزشکی شما را به دقت بررسی می نماید.
- معاینه فیزیکی : در طی این اقدام محدوده حرکت ، قدرت و جایگیری استخوان ها ارزیابی خواهد شد.
- تصویربرداری X ray : این رویه به دکتر کمک می کند تا شدت آسیب یا دفرمگی لگن را تشخیص دهد.
- تست های دیگر : در مواردی از تصویربرداری های دیگری مثل MRI نیز لازم است تا تعیین شود نیازی به انجام جراحی تعویض مفاصل لگن هست یا خیر.
برای دانلود پی دی اف مقاله کلیک کنید