گودی کمر و راه تشخیص آن + دکتر طاهریان

تمامی انسان ها کمی انحنا در قسمت گردن و همچنین بالا و پایین کمر خود دارند. این انحناها شکلی S مانند به بدن می دهند و به آن کمک می کنند شوک حاصل از ضربه را جذب کنند ، وزن سر را تحمل کنند و آن را در امتداد ستون فقرات قرار دهند، همچنین باید به صورتی منعطف حرکت کنند و خم شوند. این انحناها کاملا طبیعی هستند، اما در صورتی که زاویه آن ها بیش از اندازه باشد برای فرد مشکلاتی را ایجاد می کند. این عارضه گودی کمر یا کاوپشتی نام دارد و در صنعت پزشکی این معضل با نام لوردوز شناخته می شود.  دکتر محمد ابراهیم طاهریان بهترین متخصص ارتوپد تهران در این مقاله نکات مهمی را در این خصوص به سمع و نظر شما رسانده اند.

عوامل شایع گودی کمر

لوردوز می تواند روی اشخاص با هر سنی تاثیر بگذارد، اما شرایط و فاکتورهای خاصی ریسک های مربوط به آن را بالا می برند. این موارد را در ادامه ذکر کرده ایم:

• اسپوندیلولیستزیس یا لغزش مهره : در این بیماری یکی از مهره های پایینی کمر به سمت جلو و استخوان زیرین حرکت می کند. این امر معمولا توسط فیزیوتراپی یا جراحی درمان می شود.
• آکندروپلازی : یکی از معمول ترین نوع های کوتولگی یا دوارفیسم می باشد.
• پوکی استخوان یا استئوپروز : این بیماری موجب می شود تراکم استخوان از بین برود و شانس شکستگی آن بالا برود.
• سرطان استخوان یا استئوسارکوم : سلول های سرطانی در این عارضه معمولا در استخوان قلم و ران نزدیک به زانو و یا استخوان بازو نزدیک به شانه تشکیل می شوند.
• چاقی مفرط : اضافه وزن بیش از حد افراد را بیشتر در معرض بیماری های جدی مثل دیابت نوع دو، مشکلات قلبی و سرطان قرار می دهد.

انواع گودی کمر

لوردوز پایین کمر

کاوپشتی در این قسمت از ستون فقرات شایع ترین نوع این بیماری می باشد. راحت ترین راه برای تشخیص آن این است که روی یک سطح صاف به پشت دراز بکشید. در این حالت باید قادر باشید که دست خود را از زیرتان و فضای خالی کوچک ایجاد شده رد کنید. این فضای خالی در شخصی که به گودی کمر مبتلا باشد بسیار زیاد است. اگر این انحنا شدید باشد، زمانی ایستادن بدن به شکل C در می آید و از نیم رخ، شکم و باسن بیرون می زند. البته توجه داشته باشید که تشخیص دقیق این مشکل به عهده یک متخصص خوب ارتوپد در تهران می باشد.

لوردوز گردنی

در حالت عادی و زمانی که فرد سالم باشد، انحنای گردن باید به شکل حرف C گسترده باشد. این عارضه زمانی رخ می دهد که این انحنا طبیعی نباشد. این یعنی:

• انحنا بیش از حد است
• جهت انحنا برعکس است، که به آن لوردوز گردنی معکوس نیز می گویند

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

چنین مشکلی می تواند فشاری مضاعف روی ستون فقرات وارد کند و موجب بروز درد و ناراحتی شود و در صورتی که خیلی شدید باشد و به موقع درمان نشود، توانایی حرکت کردن را از فرد می گیرد. درمان این عارضه بستگی به این دارد که این انحنا تا چه حد شدید باشد و چگونه به آن مبتلا شده باشید. اگر هنگام خم شدن، قسمت پایینی کمر به سمت بیرون خمیده شود نیازی به نگرانی نیست. احتمالا می توان از طریق فیزیوتراپی و ورزش های روزانه آن را برطرف کرد. اما در صورتی که زمان خم شدن این انحنا همچنان به سمت داخل بود باید به مطب مراجعه کنید.

علائم گودی کمر

بیماران زیادی که به کاوپشتی مبتلا هستند، از درد عضله شکایت می کنند. زمانی که ستون فقرات به شکلی غیرطبیعی خمیده شود، عضلات در جهات مختلف کشیده می شوند و همین مسئله موجب تنگ شدن آن ها و بروز اسپاسم می شود. اگر شما به گودی کمر مبتلا باشید، این درد به گردن، شانه ها و قسمت بالایی کمر منتقل می شود.

زمانی که علائم دیگری مثل بی حسی، سوزن سوزن شدن، دردهای سوزناک و شوک مانند، بی اختیاری ادرار، ضعف و از دست دادن کنترل عضلات را تجربه کردید حتما به مراکز درمانی یا مطب بهترین متخصص ارتوپدی تهران مراجعه کنید. این موارد می تواند نشان از بیماری جدی تری مثل عصب به دام افتاده باشند.

لوردوز در کودکان

اغلب گودی کمر در کودکی بدون هیچ دلیل خاصی ظاهر می شود. این اتفاق به این دلیل رخ می دهد که عضلاتی که استخوان لگن کودک دلبندتان را فرا گرفته اند ضعیف یا منقبض هستند. این مشکل معمولا با بزرگ شدن کودک به صورت خود به خود برطرف می شود.

این عارضه می تواند نشانه در رفتگی استخوان لگن باشد ، مخصوصا اگر کودک تصادف کرده و یا زمین خورده باشد. بقیه عواملی که می توانند موجب بروز گودی کمر شوند اغلب به مشکلات سیستم عصبی و عضلات مربوط هستند. چنین مواردی نادر هستند و در ادامه ذکر شده اند:

• فلج مغزی
• اسپینا بیفیدا ، شرایطی که در آن نخاع از فاصله میان استخوان های کمر بیرون می زند. این مشکل ارثی است.
• دیستروفی عضلانی ، گروهی از بیماری های ارثی که منجر به تضعیف ماهیچه ها می شوند.
• آتروفی عضلانی – نخاعی ، این مورد نیز ارثی است و موجب به حرکات غیر ارادی می شود
• آرتروگریپوز یا انحنای مفاصل ، مشکلی که در هنگام تولد رخ می دهد و در آن مفاصل نمی توانند به صورت عادی حرکت کنند

گودی کمر در خانم های باردار

بسیاری از زنان در دوران حاملگی کمردرد را تجربه می کنند  و نشانه های کاوپشتی در آن ها بروز می کند ، برای مثال شکم و باسن بیرون می زند. اما تحقیقات نشان می دهند که این مشکل در بارداری به این علت رخ می دهد که ستون فقرات در حال تغییر است تا مرکز ثقل بدن دوباره تنظیم شود. در کل کمردرد می تواند به علت تغییر گردش خون در بدن باشد و این درد معمولا پس از زایمان از بین می رود.

تشخیص این عارضه

بهترین متخصص ارتوپد تهران سوابق پزشکی شما را با دقت بررسی می کند و معاینه فیزیکی را انجام می دهد. سپس به منظور تشخیص گودی کمر سوالاتی را در مورد علائمی که تجربه کردید ، از شما می پرسد. در طول معاینه ایشان از فرد می خواهند به جلو و پهلو خم شوند. در این حالت مواردی که در ادامه آورده ایم را بررسی می کنند :

• اینکه انحناها انعطاف پذیر هستند یا خیر
• محدوده حرکتی
• آیا ستون فقرات در یک خط صاف قرار گرفته یا نه
• آیا ناهنجاری خاصی که منجر به کاوپشتی شود وجود دارد یا خیر.

پس از محدود کرن علائم احتمالی، دکتر تست هایی مثل تصویربرداری X ray را تجویز می کند تا از این طریق زاویه ستون فقرات را مورد ارزیابی قرار دهد. بسته به نسبت این زاویه در مقایسه با قد، سن و حجم بدن می توان تشخیص داد که شما به گودی کمر مبتلا هستید یا خیر.

درمان

بیشتر اشخاص تا زمانی که لوردوز شدید نباشد نیازی به درمان پزشکی ندارند. این موضوع به شدت انحنا و وجود علائم دیگر بستگی دارد.

از گزینه های درمانی که در اختیار مراجعه کننده قرار می گیرند می توان به تجویز دارو برای کاهش درد و تورم، فیزیوتراپی روزانه برای افزایش قدرت عضلات و محدوده حرکتی آن ها، کاهش وزن به منظور اصلاح حالت بدن، آتل که در کودکان و نوجوانان استفاده می شود، جراحی در مواردی که به عصب آسیب وارد شده باشد و مصرف مواد مغذی مثل ویتامین دی اشاره کرد.

پیشگیری از گودی کمر

با اینکه هیچ توصیه و دستور خاصی برای پیشگیری از این مشکل وجود ندارد، با اینحال می توانید به توصیه بهترین متخصص ارتوپد تهران از طریق انجام ورزش هایی حالت بدن و سلامت ستون فقرات را در وضع مناسبی نگه دارید. این نرمش ها شامل موارد زیر می شوند:

• بالا پایین کردن شانه ها
• کج کردن گردن به یک سمت
• ژست های یوگا
• بلند کردن پاها از زمین
• ورزش های مربوط به لگن که روی توپ ها مخصوص انجام می شود

ایستادن به مدت طولانی هم می تواند روی انحنای ستون فقرات تاثیر منفی بگذارد و منجر به وقوع گودی کمر شود. بر اساس تحقیقات، نشستن می تواند شانس ایجاد تغییرات در قسمت پایینی کمر را کاهش دهد. اگر به خاطر شرایط کاری یا عادت هایتان مدت زیادی سرپا می ایستید، سعی کنید در طول فعالیت ها زمان برای نشستن پیدا کنید. علاوه بر این از صندلی های استاندارد بهره بگیرید و در صورت لزوم از کوسن استفاده کنید.

تشخیص گودی کمر

تمرینات ورزشی برای درمان گودی کمر

می توان با انجام حرکات اصلاحی ، کمر درد ناشی از این بیماری را کاهش داد. می توان گفت مهم ترین عامل گود شدن کمر ، اضافه وزن و تجمع چربی در قسمت شکم می باشد. بهترین دکتر ارتوپد تهران تمریناتی را در اختیار بیماران خود قرار می دهند تا از این طریق هم وضعیت ستون فقرات فرد اصلاح شود و هم چربی های اضافه از بین بروند. در این بخش برخی از این ورزش ها را معرفی کرده ایم :

استفاده از توپ ورزشی

به توصیه دکتر ارتوپدی خوب در تهران ، روی یک توپ ورزشی بنشینید و پاهای خود را کمی بیشتر از عرض شانه باز کنید. توپی را انتخاب کنید که با نشستن بر روی آن ، زانوها در زاویه نود درجه قرار گیرند. سپس با انقباض عضلات شکم ، قسمت پایینی کمر خود را خم کنید و سه ثانیه در این حالت بمانید. حالا کمر را در خلاف جهت خم کنید و سه ثانیه دیگر نیز در این حالت بمانید. این حرکت را ده بار به انجام رسانید.

حرکت Dead bug

این حرکت که برای درمان گودی کمر استفاده می شود ، هنگامی که افراد دست ها و پاهای خود را حرکت می دهند ، ستون فقراتشان ثابت مانده و حرکت نمی کند. این ورزش عضلات عرضی شکم را هدف قرار می دهد. برای انجام آن ، باید به پشت دراز بکشید و دست ها و پاهای خود را به سمت بالا ببرید. سپس یک نفس عمیق بکشید. در مرحله بعدی ماهیچه های شکم خود را منقبض کرده و پای چپ و دست راست خود را به صورت همزمان پایین آورید ، جوری که چند سانتی متر با زمین فاصله داشته باشند. حالا دوباره دست و پای خود را به سر جای خود برگردانده و در طرف دیگر تکرار کنید.